#۳۶ژئوپلیتیک دریای بالتیک و اهمیت منطقه ای آن

#۳۶ژئوپلیتیک دریای بالتیک و اهمیت منطقه ای آن:
دریای بالتیک جز دریاهای بسته و نیمه بسته در شمال اروپاست.در دوران جنگ سرد از را های مهم دسترسی شوروی به ابهای ازاد است و در بخش شمالی جبهه ناتو و ورشو است.احقیقات از سه عامل برای تداوم و افزایش اهمیت منطقه حوزه بالتیک دلالت دارد اولا اقتصادی ترین و مناسبترین راه صدور انرژی روسیه به اروپاست .دوما طبق بررسی ها در دهه 2040 سواحل شمالی روسیه بدلیل عقب نشینی یخها قابل کشتیرانی خواهد بود .سوما این دریا راه دسترسی لهستان ،لیتوانی ،استونی،فنلاند ،سوئد و المان و روس به ابهای ازاد جهان است .مطالعه استعداد ها و قابلیت مکانی و فضایی جغرافیایی می تواند وزن ژئوپلتیکی خاصی را نشان دهد .در جنگ دوم جهانی المان در پیمان محرمانه ای با شوروی سواحل جنوبی و شرقی دریا را اشغال کرد.بعد ها که المان به روسیه حمله می کند طبق تحقیقات گوتولوف در 2005 اجساد بیش از 9000 انسان و 500 لاشه هواپیما و کشتی در اعماق این دریا کشف میشکند.سواحل بالتیک 8000 کیلومتر است که بین 9 کشور قرار دارد و سوئئد طولانی ترین ساحل این دریا را دارد.
در1939 سه جمهوری بالتیک یعنی لیتونی و لیتوانی و استونی ضمیمه خاک شورویی شدند ولی پنجاه سال بعد خواهان استقلال از شوروی شدند که در 1991 محقق شد و امروز به هیچ وجه به عضویت کشورهای مشترک المنافع در نمی ایند.هر سه این کشورها از نظر نظامی و اقتصادی ضعیفند لذا به غیر نظامی کردن این منظقه نیز مصرند.روسیه با اکراه در 1994 پایگاه نظامی در لیتونی و استونی را برچید و علت ان نگرانی از اتباع روسیست چرا که 33 در صد لتونی و 9 در صد لیتوانی و 28 درصد استونی روس تبار است.این سه جمهوری وابستگی نفتی و ماشین الات به روسیه دارند.لتونی در صنایع الکترونیک تولیدات نفیسی دارد .لهستانن دیگر کشور این منطقه که حایل بین روسیه و ناتو است برای جغرافیای استراتژیک روسیه یک مکمل محسوب می شود.طبق سند 93 دکترین ظامی روسیه امنیت روسیه فقط و فقط در مرزهای شوروی سابق دانسته شده است ازطرفی روسیه با کشورهای مشترک المنافع قرار دادی دارد که مسئول تامین امنیت این کشورهاست و لذا مجوزی برای حضور نظامی دارد همین روال بصورت نانوشته و یک طرفه برای کشورهای حوزه بالتیک در نظر روسیه است .
بین دو جنگ جهای ساختار قدرت 3+3 بود بدین معا که سه ابر درت امریکا بریتانیا و شوروی در یک سو و المان و ژاپن و فرانسه سه قدرت بزرگ محسوب می شدند .افریقا و خاورمیانه بیشتر تحت استعمار بودند.پس از جنگ جهانی این توازن بصورت 2+3 در امد امریکا و شوروی ابر قدرت و چین و ژاپن و اتحادیه اروپا در حال تبدیل شدن به قدرت بزرگ بودند.اولین دهه پس از جنگ سرد ساختار قدرت جهانی 1+4 بود یعنی امریکا تنها ابر قدرت و چین ،اتحادیه اروپا ، ژاپن و روسیه قدرتهای بزرگ بودند .امریکا بر اورد می کرد تا دو دهه چنین روالی پا برجا بماند.پس از جنگ سرد اروپا با حذف شوروی متمایل به استقلال و خودمختاری می شود.برژینسکی معتقد است امریکا و اتحادیه اروپا ثبا سیاسی و ثروت اقتصادی جهان را تشکیل می دهند بشرطی که با یکدیگر همکاری کنند. در طی جنگ سرد اروپا تحت الحمایه امریکا بود و حتی برا یپایان دادن به خشونت در بالکان رهبری امریکا مشهود بود.امریکا به تنهایی می تواند قدرت برتر باشد ولی نه قدرت مطلق و اروپا بتنهایی می تواند ثروتمند باشد نه قدرتمند.
عضویت کشورهای بالتیک در ناتو موجب شد سنت پترزبورگ در سی مایلی مرز ناتو قرار گیردکه منطقه استراژیک اروپای غربی را عملا از دست روسیه خارج کرد.امروزه دولتهای بالتیک در وضعیتی پیچیده در حال عبور از مجموعه امنیتی منطقه پس از شوروی به سوی اروپا-اتحادیه اروپا هستند.در این میان اوکراین بصورت بالقوه و دولتهای بالتیک در مرز بندی میان مجموعه امنیتی اروپا و پس از شوروی قرار گرفته اند که مورد اختلاف است.حساس ترین مسئله اختلاف مرزی روسیه با کشور استونی است .استونی 770 مایل مربع به نواحی ناروا و پتری ادعای سرزمینی دارد.
الحاق کشورهای بالتیک به ناتو نگرانی امنیتی برای روسیه دارد انها مدل فنلاندی را پیشنهاد می دهند که هر چند عضو اتحادیه اروپا است اما بی طرف نظامی می باشد.بلاروس از نظر روس حایل مهمی در برابر ناتو است.البته این کشورها سعی می کردد با تهدید نشان دادن روسیه کارت بازی در برابر غرب داشته باشند ولی متوجه شدند غرب علاقه ای به اشوب در این نقاط ندارد
با توجه به اینکه بیشتر مخازن نفت و گاز روسیه در شمال این کشور در سیبری مرکزی (شبه جزیره یامال)، دریای برنت (اشتاکمن) و مناطق تحت مالکیت این کشور در قطب شمال واقع شده است لذا برای قطع وابستگی به کشورهای مسیر و دسترسی مستقیم به بازار اروپا بدنبال استفاده از دریای بالتیک است .هم اکنون حجم قابل توجهی صادرات در ساحل خلیج فنلاند از دریای بالتیک صورت می گیرد اما شرکت گاز پروم و نفت اکسپرس با احداث پایانه های عظیم در بندر پری

دانش تفسیر سیاسی, [۲۷.۱۰.۱۶ ۱۵:۱۳]
مورسک و همچنین سه خط لوله از ماطق اشتاکمن ، شبه جزیره یامال و مناطق مرکزی را از طریق دریای بالتیک به سواحل المان منتقل خواهد کرد.
در نهایت اینکه خواهران بالتیک (استونی ،لاتونی،و لیتوانی ) و لهستان در مرزهای غربی اهمیت ژئواستراتژی در امنیت روسیه دارند در مناطق شمالی و قطبی این کشور نیز دریای بالتیک میتواند جایگزین مسیر بلاروس ،اکراین و گرجستان گردد.از طرفی روسیه در کنوانسیون هلکوم بنحوی مشکلات زیست محیطی خود را از طریق ارائه تکنولوژِی مدرن و کمک مناسب زیست حیطی بر طرف کرد.

⏳دو نکته مقاله از دید ادمین : @BESTDILOMAT
این مقاله توجه سیاستمداران را نسبت به مناطق مهمی که در اینده از طریق تغییرات جوی مثل ذوب یخ ها بوجود خواهند امد را نشان می دهد یعنی اینده نگری در شناخت پتانسیل های اینده و جایگزین های روال اکنون .
از طرفی یک کشور می تواند با درخواست بی طرف ماندن نظامی یک کشور ، یک منطقه حایل بوجود اورد یا حداقل خود را از جانب ان در خطربالقوه نبیند.